آدرس:
تهران، نیاوران
ساعات کاری:
همه روزه

در پنل تخصصی سمینار بینالمللی «حقوق تجارت بینالملل در عصر دیجیتال و حرفههای نوظهور»، ابعاد نوین حقوقی تجارت فرامرزی، با تمرکز بر امنیت حقوقی، داوری بینالمللی، هوش مصنوعی و فناوریهای نوظهور، مورد بررسی قرار گرفت.
در این نشست، دکتر محمد طاهری، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و اسپانیا، با ترسیم تصویری از وضعیت تجارت بینالملل، تأکید کرد که توسعه روابط اقتصادی بدون طراحی سازوکارهای مطمئن حقوقی و ابزارهای کارآمد حلوفصل اختلافات، عملاً پایدار نخواهد بود. وی با اشاره به تجربه روابط اقتصادی ایران و اسپانیا یادآور شد: حجم مبادلات تجاری دو کشور که در دوره اجرای برجام به حدود سه میلیارد یورو رسیده بود، امروز به حدود سیصد میلیون دلار کاهش یافته است؛ کاهشی که علاوه بر عوامل سیاسی و اقتصادی، ریشه در ضعف زیرساختهای حقوقی و نبود اعتماد حقوقی میان فعالان اقتصادی دارد.
دکتر طاهری با بیان اینکه حتی در سطح فعلی تجارت نیز اختلافات حقوقی متعددی میان شرکتها وجود دارد، تصریح کرد: حل این اختلافات نه یک موضوع حاشیهای، بلکه پیششرط توسعه تجارت است. از نگاه وی، داوری تجاری بینالمللی یکی از کارآمدترین ابزارها برای کاهش ریسک، افزایش اعتماد و تضمین امنیت حقوقی قراردادهای فرامرزی محسوب میشود.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و اسپانیا در ادامه به سابقه تاریخی اسپانیا در حوزه داوری اشاره کرد و توضیح داد که این کشور با اصلاحات مستمر قوانین داوری و ایجاد نهادهایی چون مرکز داوری بینالمللی مادرید، امروز یکی از نظاممندترین چارچوبهای داوری تجاری در اروپا را در اختیار دارد. وی افزود: اتاق مشترک ایران و اسپانیا در مسیر امضای تفاهمنامه همکاری با نهادهای داوری اسپانیا و کمیته اسپانیایی اتاق بازرگانی بینالمللی قرار گرفته است تا از شرکتهای ایرانی در بازار اسپانیا حمایت حقوقی مؤثر به عمل آید.
طاهری همچنین از تشکیل و فعالسازی کمیته حقوقی و داوری اتاق مشترک ایران و اسپانیا بهعنوان اقدامی راهبردی یاد کرد و گفت: این کمیته با بهرهگیری از متخصصان حقوق تجارت بینالملل در ایران، اسپانیا و آمریکا، از مرحله تنظیم قرارداد تا حلوفصل اختلافات، در کنار فعالان اقتصادی قرار خواهد گرفت. وی نقش دکتر سبحانی را در تقویت این کمیته برجسته دانست و رویکرد پیشگیرانه آن را عامل کاهش هزینهها و ریسکهای حقوقی عنوان کرد.
در بخش دیگری از این پنل، مهرداد سعادت دهقان، رئیس اتاق مشترک ایران و ترکیه، بحران اعتماد را مانع اصلی توسعه تجارت دوجانبه دانست و تأکید کرد که بدون بازسازی اعتماد میان فعالان اقتصادی، حتی رفع تحریمها نیز مشکلات ساختاری تجارت را حل نخواهد کرد.
بیلگه دونمز، رایزن بازرگانی سفارت ترکیه در ایران نیز با اشاره به ظرفیتهای گسترده همکاری اقتصادی، بر ضرورت ثبات حقوقی، تسهیل مقررات و بهرهگیری از ابزارهای نوین برای توسعه پایدار تجارت تأکید نمود.
در ادامه، طاهره توکلنیا با تمرکز بر قراردادهای هوشمند، بر لزوم بهروزرسانی قوانین و ایجاد سازوکارهای انعطافپذیر برای تطبیق با فناوریهای نوین تأکید کرد و هشدار داد که عدم همنوا شدن مقررات داخلی با تحولات دیجیتال، کشورها را از رقابت جهانی عقب خواهد انداخت.
در پنل تخصصی بعدی، دکتر محمدرضا سبحانی، داور بینالمللی، با نگاهی آیندهنگر به بررسی متاورس و داوری هوشمند پرداخت و توضیح داد که متاورس بهعنوان بستری سهبعدی و تعاملی، امکان ایجاد دفاتر مجازی، انعقاد قراردادهای آنلاین و ارائه خدمات بینالمللی را فراهم میکند، اما همزمان چالشهای جدی حقوقی همچون تعیین قانون حاکم، احراز هویت، مالکیت داراییهای دیجیتال و اجرای آرای داوری را به همراه دارد.
وی با اشاره به مفهوم «داوری هوشمند در متاورس»، تأکید کرد که موفقیت این شیوه نوین حلوفصل اختلافات، منوط به آن است که فناوری در خدمت اصول حقوقی قرار گیرد، نه جایگزین آنها.
در جمعبندی این نشست، سخنرانان بر این نکته اتفاق نظر داشتند که هوش مصنوعی، متاورس و فناوریهای دیجیتال نه تهدید، بلکه فرصتی برای بازطراحی حقوق تجارت بینالملل هستند؛ فرصتی که تنها با همگامسازی مقررات حقوقی و ارتقای دانش تخصصی فعالان اقتصادی و حقوقی، به مزیت رقابتی پایدار تبدیل خواهد شد.
